Ostatnimi czasy jeden z blogerów opublikował artykuł dotyczący szkolenia e-learningowego ratuj.edu.pl (https://ozw.ratuj.edu.pl/). Autor zarzucił między innymi: „Zaproponowany przez autorów schemat MONA jest wobec powyższego anachronizmem albowiem nie obejmuje sobą heparyny oraz inhibitorów receptora P2Y12.„ Każdy, kto zapoznał się z treścią szkolenia wie, że wspomniane leki znajdowały i znajdują się w szkoleniu. Co więcej, zajmują w nim bardzo istotne miejsce.  Dla przypomnienia i gwoli ścisłości prezentujemy zasady farmakoterapii w OZW w świetle wytycznych ESC 2017 oraz innych aktualnych zaleceń.

Podstawą postępowania w OZW był schemat MONA, który obecnie został poszerzony o leki zmniejszające agregację płytek krwi. Dla lubujących się w akronimach będzie to MONA+TH/TH+MONA ale UWAGA.

Wspomniany akronim należy każdorazowo modyfikować pamiętając o wskazaniach i przeciwskazaniach do stosowania leków, uwzględniając z którym rodzajem OZW mamy do czynienia (STEMI, NSTE-ACS). Indywidualizowanie farmakoterapii z wykorzystaniem wspomnianych leków jest więc sednem aktualnych zaleceń. Dodatkowo konsultacja niektórych ze wspomnianych w szkoleniu leków jest wymagana przez prawo w przypadku zespołów podstawowych.

Morfina – jej podaż skutkuje zmniejszeniem bólu, co ma istotne znaczenie dla komfortu pacjenta. Ważna jest też likwidacja wpływu układu współczulnego powodującego skurcz naczyń i zwiększenie obciążenia pracą serca objętego niedokrwieniem. Podczas stosowania leków z grupy opioidów należy zwrócić uwagę na możliwy negatywny wpływ na pacjenta w postaci występowania spadku ciśnienia tętniczego, nudności, wymiotów i zawrotów głowy. Dodatkowym elementem poddawanym dyskusji jest wpływ morfiny na działanie leków z grupy inhibitorów płytkowego receptora P2Y12 takich jak tikagrelor czy klopidogrel. Doniesienia naukowe wskazują, iż morfina osłabia wchłanianie tych leków a tym samym zmniejsza ich działanie w terapii OZW, nie koreluje to jednak z bezpośrednim wzrostem śmiertelności w grupie pacjentów z zawałem mięśnia sercowego, dlatego morfina w dalszym ciągu pozostaje w standardzie leczenia ostrych zespołów wieńcowych w celu redukcji silnego bólu.

Tlen - jest wskazany u pacjentów niedotlenionych z wysyceniem krwi tętniczej (SaO2) <90% (poprzednia edycja wytycznych wskazywała na saturację na poziomie 94). Istnieją pewne dowody sugerujące, że hiperoksja może być szkodliwa u pacjentów z niepowikłanym zawałem mięśnia sercowego. Tak więc rutynowo tlen nie jest zalecany, gdy SaO2 wynosi ≥ 90%

Nitrogliceryna -  Rutynowe stosowanie azotanów w STEMI nie przynosiło korzyści w randomizowanym, kontrolowanym badaniu klinicznym przeciwko placebo i dlatego nie jest zalecane. Zalecane jest jej stosowanie w NSTE-ACS. Choć nie wykazano wartości rutynowego stosowania azotanów w STEMI to pozostają one cennymi lekami umożliwiającymi kontrolę dolegliwości dławicowych.

Aspiryna – stosowanie aspiryny nie budzi żadnych wątpliwości i może być ona stosowana nawet w ramach pierwszej pomocy.

Powyższy schemat należy poszerzyć o leki zmniejszające agregację płytek krwi z których pełnym opisem warto zaznajomić się w szkoleniu: https://ozw.ratuj.edu.pl/

Tym samym farmakoterapię indywidualizujemy (w pewnych sytuacjach w oparciu o konsultację telefoniczną i teletransmisję) korzystając z leków z puli: Morfina, Nitrogliceryna, Tlen, Aspiryna, Tikagrelor, Heparyna w zależności od rodzaju OZW z którym mamy do czynienia oraz wskazań i przeciwskazań do stosowania leków.