Publikacja: 24-08-2018 10:08
Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology – ESC) opublikowało aktualne wytyczne postępowania w omdleniach 2018 r. Nad tłumaczeniem materiału ciągle pracuje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne a dla tych którzy nie mogą doczekać się publikacji pełnego dokumentu mamy kilka informacji.
Ważnym punktem nowych wytycznych
ESC 2018 jest doprecyzowanie zaleceń dotyczących oceny ryzyka pacjentów po
omdleniu. Na ich podstawie personel systemu ratownictwa może kwalifikować
pacjenta do wybranej grupy ryzyka. Grupa niskiego ryzyka może być wypisana z
SOR bez zaawanasowanych badań a grupa wysokiego ryzyka powinna być
zakwalifikowana do szybkiej diagnostyce i intensywnej obserwacji w warunkach
SOR. Klasa tych zaleceń to I zaś poziom dowodów A więc nie pozostaje nic innego
jak wdrożyć je do codziennej praktyki.
Zgodnie ze stanowiskiem ESC
omdlenie jest przejściową utratą przytomności (T-LOC) spowodowaną przejściowym
uogólnionym zmniejszeniem perfuzji mózgu, charakteryzującą się gwałtownym
początkiem, krótkim czasem trwania oraz samoistnym całkowitym ustąpieniem.
Przejściowa utrata przytomności (T-LOC) jest pojęciem szerszym od omdlenia i
prócz omdleń zaliczają się do niej również inne zaburzenia takie jak: napady
padaczkowe, wstrząśnienie mózgu spowodowane urazem itd. Je również cechuje
przemijający charakter, gwałtowne wystąpienie, krótki czas trwania, samoistne
ustąpienie jednak nie są spowodowane przejściowym uogólnionym zmniejszeniem
perfuzji mózgu. Omdlenie czasami poprzedzone jest objawami prodromalnymi takimi
jak pocenie się, zawroty głowy, nudności, osłabienie czy zaburzenia widzenia.
Czas trwania omdlenia jest krótkotrwały i wacha się od 20 sekund w omdleniu
odruchowym do kilku minut w innych rzadkich przypadkach[1].
Stan w którym występują objawy prodromalne omdlenia nieprowadzącego jednak do
T-LOC w wytycznych ESC określane są mianem stanu przedomdleniowego.
Wytyczne 2018 zalecają aby stratyfikację ryzyka przeprowadzać opierając się na okolicznościach omdlenia, historii chorobowej oraz wyniku badania fizykalnego z oceną 12 odprowadzeniowego EKG włącznie. Elementy podlegające ocenie zawiera zawarta w wytycznych tabela.
Przy okazji publikacji wytycznych ESC 2018 przypominamy że tylko jeszcze przez kilka miesięcy dostępny będzie darmowy e-learning z zakresu Ostrych Zespołów Wieńcowych w ramach którego lekarze i ratownicy medyczni uzyskują punkty edukacyjne:
Przebieg omdlenia
- powiązane z wystąpieniem objawów prodromalnych
typowych dla omdlenia odruchowego (zawroty głowy, uczucie gorąca, pocenie się,
nudności wymioty),
- po nagłym, niespodziewanym zadziałaniu
nieprzyjemnego widoku, dźwięku, zapachu bądź bólu
- po dłuższym przebywaniu w pozycji stojącej bądź w
zatłoczonym, ciepłym miejscu
- w trakcie
bądź po posiłku
- wywołane kaszlem, defekacją albo mikcją
- z rotacją głowy bądź mechanicznej stymulacji zatoki
szyjnej
- powstanie z pozycji leżącej lub stojącej
B. Wysokie
ryzyko
Poważne
zagrożenie
- incydent nowo występującego bólu w klatce piersiowej, duszności, bólu
brzucha albo głowy
- omdlenie w trakcie wysiłku albo w pozycji leżącej
- uczucie kołatania serca poprzedzające omdlenie
Średnie
zagrożenie
- brak
objawów ostrzegawczych lub krótkie (<10 s) objawy prodromalne
-
wywiad chorobowy nagłych zgonów serowych w młodym wieku w rodzinie
-
omdlenie w pozycji siedzącej
Wywiad chorobowy
A. Niskie ryzyko
- długi wywiad
(liczony w latach) nawrotów omdleń z cechami niskiego ryzyka z tymi samymi
charakterystycznymi objawami
- brak organicznych chorób serca
B.
Wysokie ryzyko
- poważne organiczne choroby serca lub naczyń (niewydolność serca, niska
frakcja wyrzutowa lewej komory, przebyty zawał)
Badanie fizykalne + ocena EKG
A. Niskie
ryzyko
- badanie bez
odchyleń od normy
B. Wysokie ryzyko
- niewyjaśnione
niskie CTK w SOR < 90
- podejrzenie
krwawienia z przewodu pokarmowego stwierdzanego na podstawie badania per rectum
- utrzymująca
się bradykardia (<40/min) w stanie czuwania w przypadku braku treningu
fizycznego
- niezdiagnozowane
szmeru skurczowe
Ocena EKG
A. Niskie
ryzyko
- zapis EKG w
normie
B. Wysokie ryzyko
- W przypadku
poważnego lub średniego zagrożenia w zapisie EKG występują zmiany opisane w
tabeli takie jak: cechy niedokrwienia mięśnia serca, blok przedsionkowo-komorowy
typu Mobitz II lub blok III stopnia, migotanie przedsionków z powolną akcją
komór <40, utrzymująca się bradykardia <40, blok odnogi pęczka Hisa itd.
[1] Hoefnagels WA, Padberg GW, Overweg
J, van der Velde EA, Roos RA. Transient loss of consciousness: the value of the
history for distinguishing seizure from syncope. J Neurol 1991; 238: 39–43.
Publikacja: 24-08-2018 10:08
Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology – ESC) opublikowało aktualne wytyczne postępowania w omdleniach 2018 r. Nad tłumaczeniem materiału ciągle pracuje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne a dla tych którzy nie mogą doczekać się publikacji pełnego dokumentu mamy kilka informacji.
Ważnym punktem nowych wytycznych
ESC 2018 jest doprecyzowanie zaleceń dotyczących oceny ryzyka pacjentów po
omdleniu. Na ich podstawie personel systemu ratownictwa może kwalifikować
pacjenta do wybranej grupy ryzyka. Grupa niskiego ryzyka może być wypisana z
SOR bez zaawanasowanych badań a grupa wysokiego ryzyka powinna być
zakwalifikowana do szybkiej diagnostyce i intensywnej obserwacji w warunkach
SOR. Klasa tych zaleceń to I zaś poziom dowodów A więc nie pozostaje nic innego
jak wdrożyć je do codziennej praktyki.
Zgodnie ze stanowiskiem ESC
omdlenie jest przejściową utratą przytomności (T-LOC) spowodowaną przejściowym
uogólnionym zmniejszeniem perfuzji mózgu, charakteryzującą się gwałtownym
początkiem, krótkim czasem trwania oraz samoistnym całkowitym ustąpieniem.
Przejściowa utrata przytomności (T-LOC) jest pojęciem szerszym od omdlenia i
prócz omdleń zaliczają się do niej również inne zaburzenia takie jak: napady
padaczkowe, wstrząśnienie mózgu spowodowane urazem itd. Je również cechuje
przemijający charakter, gwałtowne wystąpienie, krótki czas trwania, samoistne
ustąpienie jednak nie są spowodowane przejściowym uogólnionym zmniejszeniem
perfuzji mózgu. Omdlenie czasami poprzedzone jest objawami prodromalnymi takimi
jak pocenie się, zawroty głowy, nudności, osłabienie czy zaburzenia widzenia.
Czas trwania omdlenia jest krótkotrwały i wacha się od 20 sekund w omdleniu
odruchowym do kilku minut w innych rzadkich przypadkach[1].
Stan w którym występują objawy prodromalne omdlenia nieprowadzącego jednak do
T-LOC w wytycznych ESC określane są mianem stanu przedomdleniowego.
Wytyczne 2018 zalecają aby stratyfikację ryzyka przeprowadzać opierając się na okolicznościach omdlenia, historii chorobowej oraz wyniku badania fizykalnego z oceną 12 odprowadzeniowego EKG włącznie. Elementy podlegające ocenie zawiera zawarta w wytycznych tabela.
Przy okazji publikacji wytycznych ESC 2018 przypominamy że tylko jeszcze przez kilka miesięcy dostępny będzie darmowy e-learning z zakresu Ostrych Zespołów Wieńcowych w ramach którego lekarze i ratownicy medyczni uzyskują punkty edukacyjne:
Przebieg omdlenia
- powiązane z wystąpieniem objawów prodromalnych
typowych dla omdlenia odruchowego (zawroty głowy, uczucie gorąca, pocenie się,
nudności wymioty),
- po nagłym, niespodziewanym zadziałaniu
nieprzyjemnego widoku, dźwięku, zapachu bądź bólu
- po dłuższym przebywaniu w pozycji stojącej bądź w
zatłoczonym, ciepłym miejscu
- w trakcie
bądź po posiłku
- wywołane kaszlem, defekacją albo mikcją
- z rotacją głowy bądź mechanicznej stymulacji zatoki
szyjnej
- powstanie z pozycji leżącej lub stojącej
B. Wysokie
ryzyko
Poważne
zagrożenie
- incydent nowo występującego bólu w klatce piersiowej, duszności, bólu
brzucha albo głowy
- omdlenie w trakcie wysiłku albo w pozycji leżącej
- uczucie kołatania serca poprzedzające omdlenie
Średnie
zagrożenie
- brak
objawów ostrzegawczych lub krótkie (<10 s) objawy prodromalne
-
wywiad chorobowy nagłych zgonów serowych w młodym wieku w rodzinie
-
omdlenie w pozycji siedzącej
Wywiad chorobowy
A. Niskie ryzyko
- długi wywiad
(liczony w latach) nawrotów omdleń z cechami niskiego ryzyka z tymi samymi
charakterystycznymi objawami
- brak organicznych chorób serca
B.
Wysokie ryzyko
- poważne organiczne choroby serca lub naczyń (niewydolność serca, niska
frakcja wyrzutowa lewej komory, przebyty zawał)
Badanie fizykalne + ocena EKG
A. Niskie
ryzyko
- badanie bez
odchyleń od normy
B. Wysokie ryzyko
- niewyjaśnione
niskie CTK w SOR < 90
- podejrzenie
krwawienia z przewodu pokarmowego stwierdzanego na podstawie badania per rectum
- utrzymująca
się bradykardia (<40/min) w stanie czuwania w przypadku braku treningu
fizycznego
- niezdiagnozowane
szmeru skurczowe
Ocena EKG
A. Niskie
ryzyko
- zapis EKG w
normie
B. Wysokie ryzyko
- W przypadku
poważnego lub średniego zagrożenia w zapisie EKG występują zmiany opisane w
tabeli takie jak: cechy niedokrwienia mięśnia serca, blok przedsionkowo-komorowy
typu Mobitz II lub blok III stopnia, migotanie przedsionków z powolną akcją
komór <40, utrzymująca się bradykardia <40, blok odnogi pęczka Hisa itd.
[1] Hoefnagels WA, Padberg GW, Overweg
J, van der Velde EA, Roos RA. Transient loss of consciousness: the value of the
history for distinguishing seizure from syncope. J Neurol 1991; 238: 39–43.